دسته: مکانیسم عمل
توکسین های موثر بر کانال ها و رسبتورهای مختلف
دیگر نیز شناسایی شده اند؛ نظیر کانال های Mechanosensitive (MSC) که سم های مهارکننده آنGsMTx4 از زهرعنکبوت جدا شده اند و برای درمان آریتمی قلب، آسیب نخاعی، دیستروفی ماهیچه و گلیوما موثر هستند. سمهای موثر بر رسبتورهایPurinergic ، مانند توکسین های Purotoxin از عنکبوت، سم های موثر بر رسبتورهای گلوتامات Glutamate receptors (GluRs) نظیر سم JSTX از عنکبوت که رسبتور گلوتامینرژیک را مهار می کند یا PhTX از زنبور به عنوان آنتاگونیست رسبتور گلوتامات عمل می کند. توکسین های موثر بر ترنسپورترها Transporter ها مثلا توکسین MrIA که موثر بر ترنسپورتر یا انتقال دهنده نورآدرنالین است یا توکسین FrPbAII موثر بر انت...
توکسین های موثر بر رسبتورهای کوپل با G پروتئین (GPCR)
این رسبتورها با اتصال مولکولهای مختلف نظیر هورمون ها، فاکتورهای رشد و..شروع کننده آبشار سیگنال دهی در سلول هستند و انواع مختلفی از پروسه های فیزیولوژیک را هدایت می کنند. این رسبتورها انواع مختلف داشته و با توکسین های مختلف به عنوان آنتاگونیست یا آگونیست عمل می کنند مانند sarafotoxin، contulakin و latrotoxin.
توکسین های موثر بر کانال های یونی حساس به لیگاند
سمهای موثر بر کانال های ligand-gated ion channels شامل مدولاتور کانال های cyclic nucleotide-gated (CNG) مانند سم سودوچتوکسین pseudechetoxin، رسبتور نیکوتینیک استیل کولین nAChR مانند بونگاروتوکسین bungarotoxin و PnIB از حلزون مخروطی، رسبتور 5HT3 مانند کونوتوکسین GVIIIA، رسبتور آلفا آمینوبوتیریک اسید GABA مانند میکروتوکسین micrurotoxin ، رسبتور ان- متیل-دی-آسپارتات NMDA مانند کنانتوکین conantokin، رسبتور Kainate مانند فیلانتوتوکسین philanthotoxin، رسبتورهای پورینرژیک P1X مانند purottoxin، کانال های یونی حساس به اسید ASIC مانند mambalgin و کانال Transient receptor present ( TRP-channel) مانند vanillotoxinx از زهر رطیل موثر بر TRPV1، می شوند.
توکسین های موثر بر کانال کلسیم
کانال های کلسیم به انواع مختلف شامل کانال های وابسته به ولتاژ voltage-gated channels، کانال های مستقل از ولتاژ voltage-independent channels و کانال های فعال شده با لیگاند ligand-activated channels شامل رسبتورهای ریانودین ryanodine receptors (RyRs) و کانال های کلسیم store-operated (SOCs) تقسیم می شوند. سم های کلسین Calcin سم های موثر بر کانال های کلسیم جدا شده از زهر هستند که از این جمله توکسین ایمپراتوکسین Imperatoxin، ماروکالسین Maurocalcin، همیکلسین Hemicalcin، هادروکلسین Hadrucalcin از عقرب جدا شده اند. سم MVIIA از حلزون مخروطی با خاصیت ضد درد بر کانال کلسیم موثر است.
توکسین های موثر بر رسبتورهای P2X
رسبتورهای P2X کانال های یونی غیر انتخابی وابسته به ATP هستند و در انواع دردهای ناشی از التهاب، دردهای مزمن و حاد، سردردهای میگرنی، سرطانها دخیلند. سم پروتوکسین purotoxin از زهرعنکبوت بر این رسبتورها موثر است.
توکسین های موثر بر کانال های یونی حساس به اسید
این کانال های Acid sensing ion channels (ASIC) از نوع کانال های سدیمی وابسته به پروتون هستند که در پاسخ به pH کم باز می شوند. آنها متعلق به کانال سدیمی اپیتلیال / سوپرخانواده دجنرین (ENaC/DEG) هستند. این کانال ها در رنج وسیعی از شرایط پاتوفیزیولوژیک مانند درد، کم خونی ناشی از سکته، افسردگی، بیماری های خودایمن، تحلیل عصبی یا نورودیجنریتیو، بیماری هانتیگتون، پارکینسون و.. دخیل هستند. سم های مختلفی با هدفگیری این کانال ها شناسایی شده اند نظیر توکسین PcTx1 یا سالموتوکسین psalmotoxin از عنکبوت که در هدفگیری این کانالها و تاثیر براین بیماریها دخیل است.
توکسین های موثر بر کانال کلر
از نقطه نظر عملکردی، چندین تیپ مختلف کانال کلر با خواص مختلف الکتروفیزیولوژی و تنظیمی مشخص شده اند که می توانند به 5 نوع کانال های کلر فعال شده با ولتاژ، حجم، کلسیم، cAMP و کانال های کلر وابسته به لیگاند تقسیم شوند. سمهای مختلفی از زهر موجودات سمی با قدرت اتصال و مهار کانال های کلر شناسایی شده اند. توکسین کلروتوکسین CTX و پپتیدهای مشابه آن نظیر MeICT با مهار تهاجم و متاستاز سلولهای سرطانی مختلف در تیمار سرطان نقش دارند.
ادامه مطلب
توکسین های موثر بر کانال سدیم
کانال های سدیم وابسته به ولتاژ Voltage gated sodium channel ( VGSC) (Nav) در سلولهای مختلف بدن وجود داشته و در فعالیت های گوناگون نظیر درد، سرطان، بیماریهای سیستم عصبی، مشکلات حرکتی و ماهیچه ای و غیره دخیل هستند. توکسین های مختلف از موجودات سمی با اثر اختصاصی بر کانال های سدیم جداسازی شده است. برای مثال توکسین های ویژه کانال سدیم در زهر عقرب اندازه 61-76 اسیدآمینه ای داشته، با تشکیل 4 پیوند دیسولفیدی، ساختار ثانویه پایداری ایجاد می کنند و بر اساس اثرات فیزیولوژیکی و خواص اتصالی خود به آلفاتوکسین ها α-NaScTx)) و بتا توکسین ها (β-NaScTx) تقسیم می شوند. هر یک از این توکسین ها بر ...
ادامه مطلب